Ból w klatce piersiowej nie zawsze oznacza zawał
Parafrazując polski tekst szlagieru Izaaka Dunajewskiego ze słynnej radzieckiej komedii „Świat się śmieje” – serce to najważniejsze słowo świata. Powszechnie uważane jest za symbol miłości, źródło i centrum uczuć, zaś w medycynie – zarówno Zachodu, jak i Wschodu – za centralny ośrodek organizmu decydujący o jego zdrowiu i dobrostanie. Pojawiło się w tytułach niezliczonych dzieł literackich, filmowych i muzycznych. Niestety czasem boli. Dlaczego?
O tym, jak ważny jest to dla nas narząd, najlepiej świadczy jego wszechobecność w naszej mowie. Lista potocznych, „serdecznych” zwrotów wydaje się nie mieć końca. Można być człowiekiem wielkiego serca, lecz również mieć serce z kamienia, a nawet być zupełnie bez serca. Osoby o gołębim sercu troszczą się o innych, a w obliczu ludzkiego nieszczęścia – serce im się kraje. Gdy czegoś żałujemy, smucimy się – jest nam ciężko na sercu. Pod wpływem silnych emocji serce podchodzi nam do gardła, gdy zaś odczuwamy ulgę – kamień spada nam z serca. I tak dalej...
Nic więc dziwnego, że kiedy dopada nas ból lub ucisk w klatce piersiowej, często wpadamy w panikę, a naszą pierwszą myślą jest: „Zawał!” Istotnie, uczucie gniecenia czy pieczenia w piersiach może być spowodowane przez chorobę kardiologiczną. W wielu przypadkach powodem są jednak zupełnie inne schorzenia i dolegliwości, niemające z sercem nic wspólnego. Spora część z nich może być związana z długotrwałym przebywaniem w domu, w izolacji, które w dobie pandemii stało się chlebem powszednim wielu osób, zwłaszcza seniorów. Nigdy jednak nie należy lekceważyć tych objawów, niezmiernie ważne jest natomiast zasięgnięcie porady medycznej w celu ustalenia ich przyczyny.
Nerwoból międzyżebrowy (neuralgia)
Tępy lub ściskający ból w obrębie klatki piersiowej będący objawem neuralgii międzyżebrowej bardzo przypomina ten, który towarzyszy zawałowi mięśnia sercowego. Dolegliwości bólowe utrzymują się od kilkunastu sekund do kilku minut. Może je wywoływać kaszel, kichanie, a nawet głęboki wdech. Czasem ból promieniuje w kierunku pleców.
Choroba rozwija się w wyniku uszkodzenia nerwów międzyżebrowych, zwykle wskutek urazu, ucisku, podrażnienia lub stanu zapalnego. Najczęściej zapadają na nią osoby średnim wieku oraz seniorzy. Neuralgia międzyżebrowa może się pojawić po przebyciu zabiegów operacyjnych klatki piersiowej lub żeber. Jej powstaniu sprzyjają także zmiany fizjologiczne, jakie zachodzą w organizmie kobiety podczas ciąży.
Zespół Tietzego
Inną niekardiologiczną przyczyną dolegliwości bólowych w piersi jest zespół Tietzego, czyli zapalenie stawów żebrowo-mostkowych. W takim przypadku ból pojawia się na przedniej powierzchni klatki piersiowej i może promieniować w kierunku barków oraz ramion. Nasila się podczas ruchu – zwłaszcza przy skrętnych ruchach tułowia.
Choroba dotyka najczęściej osób po 40. roku życia, a czynnikami sprzyjającymi jej wystąpieniu mogą być m.in. urazy klatki piersiowej, infekcje wirusowe układu oddechowego, a także przeciążenia stawów związane ze zbyt forsownym treningiem lub wykonywaniem ciężkiej pracy fizycznej. Leczenie polega głównie na stosowaniu niesteroidowych leków przeciwzapalnych, doustnie lub w postaci maści.
Lumbago piersiowe – rzadkie, ale dokuczliwe
„Lumbago” lub „postrzał” to popularne określenia dyskopatii – schorzenia wywołanegoprzeciążeniem i przesunięciem krążków międzykręgowych, tzw. dysków, które powoduje ucisk na korzenie nerwowe lub rdzeń kręgowy. Najczęściej choroba objawia się nagłym, ostrym bólem dolnego (lędźwiowego) odcinka pleców.
Rzadziej występującą odmianą tego samego schorzenia jest dyskopatia piersiowa, w której bólowi w okolicy piersiowej kręgosłupa towarzyszyć mogą trudności w oddychaniu oraz zaburzenia czucia, mrowienie i ucisk w kończynach dolnych. Szczególnie narażone są na nią osoby spędzające dużo czasu w pozycji siedzącej – także te w średnim wieku. Metody leczenia dyskopatii obejmują podawanie choremu leków uśmierzających ból oraz rehabilitację ruchową.
Stany nerwicowe – zmora naszych czasów
Pojawiający się podczas silnego stresu lub w stanie długotrwałego napięcia nerwowego ból w przedniej ścianie klatki piersiowej, któremu towarzyszy duszność, kołatanie serca, nadpotliwość i uczucie niepokoju, może wskazywać na nerwicę. To kolejny winowajca objawów mylonych z symptomami zawału.
Nerwica dotyka coraz większej liczby osób między 20. a 40. rokiem życia. Jej występowanie nasiliło się w okresie epidemii koronawirusa. Problemy z psychiką coraz częściej pojawiają się zarówno u pacjentów z COVID-19, jak i u tych, u których zaburzenia psychiczne rozpoznano jeszcze przed pandemią. Narażeni są na nie również medycy mających bezpośredni kontakt z pacjentami oraz ich bliscy. Leczenie nerwicy opiera się na zmianie trybu życia oraz włączeniu psychoterapii i leków uspokajających.